Edukimi i fëmijëve nuk është gjithmonë një detyrë e lehtë. Është e nevojshme të kuptohet se si funksionon motivimi dhe ta përdorim këtë njohuri si një mjet. Të dimë kur të mësuarit lind si kënaqësi dhe kur është e përshtatshme për të përforcuar qëndrime të caktuara me shpërblime që do të jenë të dobishme në zhvillimin personal të të vegjëlve tanë.
1. Që në moshë të vogël, motivimi duket se i ndihmon të gjithë të arrijnë qëllimet e tyre
Është e zakonshme të dëgjosh që për të arritur qëllimet dhe ëndrrat tona, të kesh motivim të mjaftueshëm ose të jesh në gjendje ta gjesh atë është thelbësore. Dhe edhe pse motivimi është diçka e natyrshme që mund të burojë thjesht nga pëlqimi i diçkaje, sipas psikologjisë, ky është një proces që fillon të zhvillohet në vitet e para të jetës. Pikërisht atëherë ne kemi përvoja specifike që krijojnë dhe ushqejnë një sistem të shëndetshëm dhe të ekuilibruar motivimin, i cili është thelbësor kur bëhet fjalë për arritjen e rezultateve pozitive në atë që duam.
2. Ekzistojnë 2 lloje motivimi që na shtyjnë të bëjmë gjëra
Nëse doni të kuptoni më mirë pse fëmijët bëjnë ose nuk bëjnë gjëra të caktuara, mund t’ju vijë në ndihmë dallimi midis 2 llojeve të ndryshme të motivimit. Lloji i parë quhet i brendshëm dhe shfaqet kur diçka bëhet thjesht për argëtim ose për kënaqësi. Kjo është, për shembull, kur një fëmijë luan një video lojë që i duket shumë argëtuese. Nga ana tjetër, motivimi i jashtëm është një lloj motivimi që lind kur bëhet diçka për të marrë një shpërblim të jashtëm.
3. Kur diçka nuk është vërtet motivuese në vetvete, gjithmonë mund të përdorni shpërblime për të inkurajuar një sjellje specifike
Ashtu si të rriturit, fëmijët gjithashtu gjejnë motivim në marrjen e shpërblimeve. Po i referohemi asaj ndjenje që vjen kur merret pagesa ose një bonus shtesë në fund të muajit dhe që mund t’i ndihmojë njerëzit të dëshirojnë të përmirësojnë performancën e tyre, për shembull.
Në psikologji, kjo shpesh referohet si përforcim pozitiv sepse favorizon krijimin dhe / ose rrit frekuencën me të cilën ndodh një sjellje pasi të keni marrë një lloj specifik shpërblimi. Dhe ndërsa kjo është nënvlerësuar për një kohë të gjatë për të shmangur detyrimin e shpërblimit të njerëzve gjatë gjithë kohës, është pranuar gjerësisht si një mënyrë e dobishme për të motivuar njerëzit të kryejnë detyra që ata thjesht nuk do të interesoheshin në fillim. Këto detyra mund të jenë studimi i lëndëve specifike, si matematika ose një gjuhë e huaj, apo edhe pastrimi i shtëpisë.
4. Mbani mend se një kompliment është gjithashtu një lloj përforcimi pozitiv
Ashtu si ju keni lloje të ndryshme të motivimit, ju gjithashtu keni lloje të ndryshme të shpërblimeve. Këto mund të jenë ose materiale, si një lodër ose para, ose jomateriale të cilat do të ishin, për shembull, një kompliment që përqëndrohet më shumë në procesin sesa në rezultatin. Për ta bërë këtë, ju mund të ndaloni të përqëndroheni në notën e marrë në një test të veçantë dhe në vend të kësaj ta lavdëroni fëmijën për përpjekjen që ka bërë për të studiuar. Këtë bëjeni sinqerisht dhe mos u përpiqni të shkoni shumë larg me një kompliment, pasi fëmijët e dallojnë lehtësisht nëse gënjeni apo jo.
Sipas një psikiatri për fëmijët dhe adoleshentët, theksimi i sjelljes pozitive ndihmon gjithashtu në ndërtimin e vetëvlerësimit më të mirë tek fëmijët. Përveç kësaj, marrja lavdërimeve ka të ngjarë të bëjë që fëmijët të bashkëpunojnë edhe në situata të tjera, kështu që duket si një këshillë e mirë për t’u zbatuar në praktikë edhe nëse nuk po përpiqeni ta motivoni fëmijën tuaj të bëjë diçka specifike.
5. Fëmijët duhet të kenë të drejtën të zgjedhin shpërblimin që u ofrohet, ndërsa prindërit duhet të jenë specifik kur japin udhëzime
Inkurajoni një komunikim më të shëndetshëm midis jush dhe fëmijëve tuaj duke i lejuar ata të zgjedhin se çfarë lloj shpërblimi dëshirojnë të marrin. Kjo mund të ndihmojë në ruajtjen e motivimit dhe ta bëjë shpërblimin edhe më tërheqës sesa ishte më parë. Sidoqoftë, si prind, gjithmonë duhet të shprehni me terma shumë të qartë udhëzimet ose sjelljen që prisni të merrni përsëri duke inkurajuar motivim të jashtëm.
6. Provoni të krijoni një sistem të organizuar të stimujve
Përmes një sistemi shpërblimi ju mund t’i mbani fëmijët të motivuar kur duhet të studiojnë. Sidoqoftë, që kjo të funksionojë, ata duhet të dinë se ka diçka të veçantë për të pritur pasi të ketë mbaruar koha për të bërë aktivitetet e tyre. Për shembull, imagjinoni sikur keni një sistem pikësh që ata mund të grumbullojnë pas çdo sesioni studimi për t’i përdorur për diçka të veçantë. Ju mund të bëni një tabelë në mënyrë që ata të dinë sa pikë kanë mbledhur deri më tani. Provoni ta përshtatni atë sipas moshës dhe interesave të fëmijës suaj.
7. Përdorni shpërblime kreative, si certifikatat e personalizuara për sjellje të mirë
Kur bëhet fjalë për shpërblimin e të vegjëlve në shtëpi, mos mendoni se do të duhet të shpenzoni shumë para sepse nuk është kështu. Mund të provoni opsione me kosto të ulët që ende arrijnë objektivin e motivimit. Në fakt, disa nga zgjidhjet më të lira shpesh vlerësohen nga fëmijët. Një koncept që përdoret shpesh në shkollë mund të jetë i dobishëm edhe në shtëpi, për shembull, mësuesit shpesh japin certifikata mirëjohjeje kur fëmijët bëjnë gjënë e duhur ose thjesht festojnë një arritje specifike që jep një shembull të mirë për pjesën tjetër të fëmijëve.
Nëse doni ta bëni këtë, duhet të përcaktoni paraprakisht cilat veprime dhe sjellje garantojnë certifikata dhe të siguroni informacionin kryesor se kur do të jepen, si dhe kujt. Nëse dëshironi të krijoni një kujtim edhe më të veçantë, mund të organizoni një ceremoni çmimi, e cila sigurisht do t’i kënaqë fëmijët.
8. Stimulimet janë të dobishme, por është më mirë t’i përdorni ato vetëm kur është e nevojshme
Dhënia e stimujve për fëmijët është një strategji e dobishme, por nuk duhet të shkoni shumë larg. Përdorini ato vetëm kur është vërtet e nevojshme. Fëmijët të cilët tashmë kënaqen duke bërë diçka vetë dhe që shpërblehen papritur mund të fillojnë të bëjnë atë që ishin motivuar të bënin vetëm me prtishmërinë e marrjes së diçkaje në këmbim. Mos harroni se fëmijët kanë një kuriozitet dhe prirje të natyrshme për të punuar drejt një qëllimi të arritshëm.
9. Shmangni dhënien e shpërblimeve për të ndaluar sjelljen e gabuar
Shpërblimet duhet të shmangen kur doni t’i jepni fund sjelljes së gabuar të fëmijëve tuaj. Në këto raste, është një ide e mirë të flisni me ta për zbuluar se cilat janë arsyet ose motivimet e vërteta prapa veprimit ose zakonit negativ. Mund të jetë që ata vuajnë nga ankthi apo edhe që fëmija juaj ndoshta nuk ndihet sikur po dëgjohet. Prandaj, në këtë rast vlen më tepër të gjeni një zgjidhje të shëndetshme dhe të ekuilibruar.
Po ju prindër, a keni ndonjë strategji që funksionon për të mbajtur të motivuar fëmijët dhe adoleshentët? A ju kujtohet se çfarë ju ka motivuar më shumë juve kur ishit fëmijë? Ndani historitë tuaja me ne.
