Ndryshe nga prindërimi autoritar, i cili vendos pritshmëri të larta tek fëmijët me pak përgjegjësi, ose prindërimi i papërfshirë, ku ka pak kujdes ose udhëzim, prindërimi pozitiv është një qasje e bazuar në ndjeshmëri që përfshin teknika të tilla si inkurajimi dhe zgjidhja e problemeve – në vend të bërtitjes, armiqësisë, turpërimit ose shfrytëzimit të shpërblimeve.


Në fakt, studimet kanë zbuluar se kur prindërit i drejtohen të bërtiturave ose bezdisjeve të vazhdueshme, ata zakonisht përfundojnë të frustruar, të zemëruar dhe më pas në faj. Fëmijët, nga ana tjetër, mund të ndihen të frustruar dhe të zemëruar, gjithashtu, dhe të vazhdojnë të sillen keq.

Në fund ka shumë pak ndryshime, dhe cikli ka të ngjarë të përsëritet.

Çfarë është prindërimi pozitiv?

Prindërit që praktikojnë prindërimin pozitiv nuk përdorin ndëshkime të ashpra për të korigjuar sjelljen problematike. Në vend të kësaj, ata përmbushin në mënyrë proaktive nevojat emocionale të fëmijëve të tyre përmes ndërveprimeve pozitive, të cilat mund të parandalojnë që në radhë të parë të ndodhin shumë sjellje të këqija.

Disa prindër shqetësohen se prindërimi pozitiv është shumë i butë, duke argumentuar se fëmijët nuk do të mësojnë të interpretojnë dhe të reagojnë ndaj emocioneve negative nëse prindërit nuk i ndihmojnë ata ta shohin atë, gjë që mund të mos i shërbejë mirë më vonë në jetë.

Megjithatë, psikologët kanë zbuluar se prindërimi pozitiv mund të nxisë besimin e fëmijëve dhe t’u sigurojë atyre mjetet e nevojshme për të bërë zgjedhje të mira. Ai gjithashtu ushqen vetëvlerësimin, kreativitetin, besimin në të ardhmen dhe aftësinë e tyre për t’u marrë vesh me të tjerët.

Si prindër, ne do të bëjmë gabime dhe do të humbasim qetësinë tonë. Kjo paraqet një mundësi ideale për t’u kërkuar falje fëmijëve tanë dhe për të modeluar se si mund të qetësohemi nëse humbasim durimin.

Më poshtë janë pesë mënyra për të praktikuar prindërimin pozitiv:

1. Kaloni kohë së bashku

Kalimi i rregullt i kohës cilësore me fëmijët tuaj dhe modelimi i sjelljes së mirë është gjëja më e mirë që mund të bëni për t’i ndihmuar ata të zhvillojnë vetëbesim dhe marrëdhënie të shëndetshme.

Fëmijët janë të prirur të kenë nevojë për vëmendje pozitive dhe lidhje emocionale. Kur ata nuk e marrin atë, ata e kërkojnë në mënyra negative dhe prindërit përballen me luftëra për pushtet, ankime dhe konflikte.

Duhen vetëm 10 – 15 minuta kohë individuale në ditë për të parë përmirësime. Kënaqësia në momentet e lidhjes do t’ju ndihmojë gjithashtu të krijoni një marrëdhënie më të thellë dhe më kuptimplotë.

Lexo: Gjërat që nuk ju mësojnë në shkollë

2. Vendosni rregullat ‘kur-atëherë’

Vendosja e pritshmërive të qarta është një aspekt thelbësor i prindërimit pozitiv. Unë rekomandoj përdorimin e metodës “kur-atëherë” për të inkurajuar sjellje më të mirë gjatë periudhave më sfiduese të ditës së fëmijës suaj.

Shpjegojini fëmijës tuaj se kur përfundon pjesa e keqe e një detyre të frikshme, atëherë mund të ndodhin gjëra më të këndshme. Për shembull, ata mund të përdorin iPad-in e tyre ose të luajnë jashtë pasi të ketë përfunduar rutina e tyre e mëngjesit – larja e dhëmbëve, veshja, ngrënia e mëngjesit – nëse ka kohë të mjaftueshme para mbërritjes së autobusit.

Përmbajuni kësaj praktike dhe fëmijët tuaj do të mësojnë shpejt ta kalojnë rutinën vetë.

3. Thuajini jo shpërblimeve

Studimet kanë zbuluar se fëmijët që shpërblehen shpesh kanë gjasa të humbasin interesin për aktivitetin për të cilin po shpërblehen. Ata bëhen më të interesuar për shpërblimet, që do të thotë se mund t’ju duhet të vazhdoni me shpërblimet për të ruajtur të njëjtën cilësi të sjelljes.

Përdorimi i inkurajimit është një mënyrë më e mirë për të nxjerrë më të mirën tek fëmijët tuaj. Por shmangni frazat që tregojnë karakterin ose personalitetin e tyre, të tilla si “Ti je lojtari më i mirë në ekip!” ose “Ti je kaq i zgjuar!”

Në vend të kësaj, inkurajoni aktin specifik. Nëse fëmija juaj tregon shqetësim për dikë që duket i trishtuar, theksoni se si personi tjetër mund ta ketë vlerësuar gjestin e tij të sjellshëm.

4. Thuajini po pasojave të përshtatshme

Kur një fëmijë fillon të sillet keq, zbatimi i pasojave natyrore mund t’i kthejë zgjedhjet e dobëta në mundësi mësimi.

Vetëm sigurohuni që:

  • Fëmija është në fakt i aftë për sjelljen e pritur
  • Pasoja është e drejtë dhe e respektueshme
  • Ju prezantoni pasojat paraprakisht në mënyrë që fëmija të ketë fuqinë për të bërë zgjedhjen.

Për shembull, nëse fëmija juaj refuzon të veshë çizmet e shiut në një mëngjes me shi, shpjegoni pasojën e natyrshme: çorapet e tij do të lagen dhe këmbët e tij do të ftohen.

Kjo i lejon fëmijës tuaj të zgjedhë nëse do të veshë çizme ose jo, dhe të mësojë vetë se cili është vendimi i duhur.

5. Fokusohuni asaj që mund të kontrolloni

Ju nuk mund të kontrolloni gjithmonë sjelljen e fëmijës tuaj, por mund të kontrolloni përgjigjet tuaja. Kjo mendësi mund t’i ndihmojë fëmijët të marrin përgjegjësi për të cilat të bezdiseshin, si për shembull pastrimi i kutisë së tyre të drekës.

Ju mund të thoni, për shembull: “Jam e lumtur të paketoj drekën e shkollës, për sa kohë që kutia jote është e zbrazur dhe e pastruar”. Më pas ndihmojini ata të gjejnë mënyra për të kujtuar përgjegjësinë e tyre dhe ta ndjekin, ndoshta me shenja vizuale si një shënim ngjitës ose një vend në kuzhinë të caktuar për kutinë e tyre të drekës.

Prindërimi pozitiv ka të bëjë me nxitjen e marrëdhënieve respektuese të ndërtuara mbi pritshmëri të qarta. Kur fëmijët ndiejnë një lidhje të fortë me prindërit e tyre, ata kanë më shumë gjasa të sillen siç duhet dhe të rriten të sigurtë, të kujdesshëm dhe të përgjegjshëm.