Lojërat në, mbi apo pranë ujit janë një argëtim i madh për fëmijët, por gjithashtu mbartin rreziqe serioze. Mbytja është një nga 10 shkaqet kryesore të vdekjeve tek personat e moshës 1-24 vjeç, ndërsa fëmijët nën moshën 5 vjeç janë më të rrezikuarit.
Ja 6 mënyra të thjeshta dhe efektive për të parandaluar mbytjen:
1. Mësoni teknikat bazë të shpëtimit dhe të CPR-së
Të rriturit dhe anëtarët e komunitetit duhet të mësojnë si të reagojnë në një situatë emergjente pa rrezikuar veten. Shikoni në zonën tuaj për trajnime nga zjarrfikësit, rojet e plazhit apo klubet e notit, të cilat shpesh ofrojnë kurse falas ose me kosto të ulët për ndihmën e parë dhe reanimimin kardiopulmonar (CPR).
2. Mbani gjithmonë fëmijët nën vëzhgim
Mos u mbështetni te persona të tjerë për të mbajtur fëmijët nën vëzhgim kur ndodhen pranë ujit. Vëmendja juaj e plotë është një nga mënyrat më të sigurta për t’i mbrojtur. Mos u shpërqendroni nga telefoni apo bisedat me të tjerë. Nëse fëmija është në ujë, qëndroni në distancë kontakti me dorë. Nëse humbisni nga sytë fëmijën, kërkoni ndihmë menjëherë.
3. Vendosni barriera mbrojtëse pranë burimeve të ujit
Nëse keni pishinë, pellg apo një burim tjetër uji në afërsi të shtëpisë, sigurohuni që është i rrethuar me gardh për të parandaluar hyrjen e fëmijëve pa mbikëqyrje. Mbuloni puseta, depozita, cisterna apo kovë me ujë pas përdorimit. Mbyllni kapakët e tualetit dhe dyert e banjove dhe lavanderive. Nëse jetoni pranë një hapësire publike me ujë, sugjeroni tek autoritetet lokale vendosjen e një gardhi për sigurinë e komunitetit.
4. Siguroni ambiente të sigurta larg ujit
Qendrat komunitare për kujdesin ditor ofrojnë një mjedis të sigurt dhe argëtues për fëmijët parashkollorë. Informohuni në zonën tuaj për mundësitë që ofrohen.
5. Mësoni fëmijët të notojnë dhe t’i respektojnë rregullat e ujit
Një nga mënyrat më të mira për të parandaluar mbytjen tek fëmijët mbi 6 vjeç është që ata të mësojnë notin. Shkollat, qendrat e shpëtimit, rojet e plazhit dhe klubet e notit ofrojnë mësime të rregullta për fëmijë.
6. Përgatituni për kohën e banjës
Para se të fusni fëmijën në vaskë, sigurohuni që keni çdo gjë që ju nevojitet. Kurrë mos e lini fëmijën vetëm në ujë, edhe për një moment. Pasi të përfundojë larja, boshatisni vaskën menjëherë
A e dinit?
Një fëmijë i vogël mund të mbytet në vetëm 5 cm ujë. Çdo burim i ujit – sado i cekët – është i rrezikshëm nëse nuk mbahet nën kontroll.
Çfarë të bëni nëse shihni dikë që po mbytet
Personi që po mbytet jo gjithmonë bërtet apo përplas duart. Mund të duket si dikush që po noton, por nuk lëviz përpara, ose përpiqet të qëndrojë mbi ujë duke lëvizur duart poshtë e lart në krahët e trupit.
Mbani telefonin afër
Prindërit dhe kujdestarët duhet të kenë një telefon pranë vendit ku ka ujë për të thirrur ndihmën në rast emergjence. Mësoni dhe mbani të shkruar numrat e shërbimeve të urgjencës.
Kërkoni ndihmë
Personi që po mbytet shpesh nuk është në gjendje të kërkojë ndihmë. Thirrni menjëherë për ndihmë, njoftoni rojen e plazhit nëse ka, ose kërkoni nga dikush që të telefonojë urgjencën.
Si të ndihmoni dikë që po mbytet
Rregulli i artë: “Hidhu, mos hy!”
Vetëm personeli i trajnuar si roje plazhi apo ekipet e emergjencës duhet të hyjnë në ujë për të shpëtuar dikë që po mbytet, pasi edhe ju mund të rrezikoheni.
Ja si të ndihmoni në mënyrë të sigurt:
- Qëndroni të qëndrueshëm dhe përdorni një objekt të gjatë (degë, shkop, çadër) për t’iu afruar personit në rrezik.
- Zgjateni objektin dhe tërhiqeni personin drejt jush me kujdes, duke qëndruar ulur dhe tërhequr prapa për të ruajtur ekuilibrin.
- Nëse është shumë larg, hidhini një mjet që noton (jelek shpëtimi, top, frigorifer portativ etj.).
- Pasi personi të jetë në breg, kontrolloni shenjat jetësore (frymëmarrjen, qarkullimin) dhe thërrisni menjëherë shërbimin e urgjencës.
